Ακαδημαϊκή επίδοση

Σωματική εξάσκηση – πνευματική εξάσκηση!;

Πρόσφατη έρευνα υποστηρίζει ότι τα παιδιά και οι νέοι απολαμβάνουν ένα ευρύ φάσμα τόσο κοινωνικών όσο και ακαδημαϊκών οφελών όταν συμμετέχουν τακτικά σε αναπτυξιακά κατάλληλες σωματικές δραστηριότητες.

Παρόλο που η ακαδημαϊκή επίδοση επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις που τη συνδέουν με την τακτική σωματική δραστηριότητα σε τουλάχιστον τρεις ευρείς τομείς:

• Γνωστικές λειτουργίες (π.χ. μνήμη, προσοχή/συγκέντρωση, λεκτική ικανότητα, αξιολόγηση και αξιοποίηση πληροφοριών, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων)
• Ακαδημαϊκή συμπεριφορά και εκπαίδευση (π.χ. συμπεριφορά στην τάξη, παρακολούθηση, συμμετοχή στην τάξη, ολοκλήρωση εργασιών στο σπίτι, συγκέντρωση στις εργασίες)
• Ακαδημαϊκή πρόοδος (π.χ. βαθμοί, τυποποιημένες βαθμολογίες, επίσημες αξιολογήσεις)

Η συμμετοχή σε σωματική δραστηριότητα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα οφέλη στην ακαδημαϊκή επίδοση. Η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά μπορούν να συγκεντρωθούν καλύτερα στις εργασίες τους στην τάξη αμέσως μετά τη σωματική άσκηση, γεγονός που τους επιτρέπει να είναι πιο συγκεντρωμένα και προσεκτικά. Με την πάροδο του χρόνου, τα παιδιά που συμμετέχουν τακτικά σε σωματικές δραστηριότητες παρουσιάζουν βελτίωση στις γνωστικές δεξιότητες και συμπεριφορές τους, όχι μόνο σε βασικές γνωστικές ικανότητες όπως η προσοχή και η μνήμη, αλλά σε στάσεις και πεποιθήσεις που επηρεάζουν την ακαδημαϊκή επίδοση, όπως τα κίνητρα, η αυτάρκεια, η ικανοποίηση και η αυτοκαθοδηγούμενη μάθηση. Μελέτες δείχνουν ότι όσο πιο δραστήρια είναι τα παιδιά, τόσο καλύτερη είναι η ακαδημαϊκή τους επίδοση όσον αφορά την γραφή, την ανάγνωση και την αριθμητική. Επομένως, είναι επιτακτική ανάγκη οι σχολικές πολιτικές και κανονισμοί να διασφαλίζουν ότι όλα τα παιδιά απολαμβάνουν τα οφέλη της τακτικής σωματικής δραστηριότητας.

Ωστόσο, η σχολική πραγματικότητα είναι διαφορετική και δείχνει ότι οι έρευνες, οι θεωρίες και οι συστάσεις έχουν συχνά μικρή επιρροή στις εκπαιδευτικές πρακτικές. Τα σχολικά συστήματα σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν σοβαρές περικοπές του προϋπολογισμού. Έτσι, στις «βαθμοθηρικές» κοινωνίες, όταν παίρνονται αποφάσεις για χρηματικές επενδύσεις, προτεραιότητα δίνεται στα ακαδημαϊκά μαθήματα έναντι της φυσικής αγωγής. Μία έκθεση σχετικά με την παγκόσμα Έρευνα για τη Σχολική Φυσική Αγωγή από την UNESCO το 2013 αναφέρει ότι παρά την επίσημη δέσμευση για τη φυσική αγωγή, είτε μέσω της νομοθεσίας είτε ως θέμα γενικής πρακτικής, μία τέτοια διάταξη δεν εξασφαλίζεται (http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002293/229335e.pdf).

Έτσι, η μη εξισορρόπηση των ακαδημαϊκών επιτευγμάτων και της σωματικής ευημερίας των νέων όχι μόνο παραβιάζει τα ανθρώπινά τους δικαιώματα και τα δικαιώματα των παιδιών – αλλά δεν είναι και συνετή από οικονομική άποψη. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα επίπεδα της φυσικής κατάστασης των νέων έχουν επιδεινωθεί λόγω του ολοένα και πιο καθιστικού τρόπου ζωής και των αυξανόμενων επιπέδων παχυσαρκίας. Η κατάσταση είναι χειρότερη σε ορισμένες χώρες, λόγω της ανεπαρκούς και/ή κακής συνεργασίας της σχολικής κοινότητας, των ελλείψεων ευκαιριών για σωματική δραστηριότητα, των θεμάτων της φυσικής αγωγής, συμπεριλαμβανομένων της ανεπαρκούς χρονικής κατανομής του προγράμματος σπουδών, της κατάστασης του μαθήματος και των εκπαιδευτικών, της έλλειψης πόρων (διδακτικό προσωπικό, εγκαταστάσεις και εξοπλισμός), κλπ. Μέσα σε μία ή δύο δεκαετίες, θα υποφέρει κυριολεκτικά όχι μόνο η νέα γενιά, αλλά και η οικονομική απόδοση. Το ολοένα αυξανόμενο κόστος σε δαπάνες υγείας θα αντισταθμιστεί με τις περικοπές δαπανών στις σημερινές κοντόφθαλμες εκπαιδευτικές πολιτικές.

Μόλις ένα σχολείο ή ένα εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα αποφασίσει να συμμετέχει ενεργά στην ενίσχυση της σωματικής ευημερίας των μαθητών, πρέπει να απαντηθούν διάφορα ερωτήματα, συμπεριλαμβανομένου του καταλληλότερου τρόπου, της βέλτιστης έντασης και διάρκειας της σωματικής δραστηριότητας αναφορικά με την ηλικία, το γένος και τις ακαδημαϊκές ικανότητες των μαθητών, καθώς και του χρόνου της σχολικής σωματικής δραστηριότητας και/ή της φυσικής αγωγής. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα μεγαλύτερα γνωστικά οφέλη από τη φυσική αγωγή προέκυψαν όταν τα μαθήματα της φυσικής αγωγής είχαν προγραμματιστεί στην αρχή ή στη μέση της σχολικής ημέρας, αντί για το τέλος. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να απαντηθούν πλήρως αυτά τα ερωτήματα, αλλά υπάρχουν ήδη αρκετά στοιχεία που επιβάλλουν περισσότερη κίνηση και ευκαιρίες για αυξημένη σωματική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας για όλους τους μαθητές.

Όπως εύστοχα το έχει διατυπώσει ένας νευροεπιστήμονας, αν θέλετε πνευματικά ικανά παιδιά: «Σταματήστε τα μαθηματικά για να χορέψετε – ή να περπατήσετε, να χοροπηδήσετε, να παίξετε… η θεωρία λέει ότι οτιδήποτε κάνει την καρδιά να χτυπάει, θα κάνει και το μυαλό να δουλεύει!»
https://beta.theglobeandmail.com/news/national/education/how-physical-exercise-helps-to-get-students-intellectually-fit/article20284157/

Πηγές αναφοράς

The Association Between School-Based Physical Activity, Including Physical Education, and Academic Performance.  U.S. Department of Health and Human Services Centers for Disease Control and Prevention National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion Division of Adolescent and School Health www.cdc.gov/HealthyYouth Revised Version — July 2010