Γνωρίζοντας και κατανοώντας την ετερότητα στο σχολείο

Κάνε ένα βήμα μπροστά (δραστηριότητα από την Πυξίδα, τροποποιημένη για εκπαιδευτικούς και εκπαιδευτές)
https://www.coe.int/en/web/compass/take-a-step-forward

• Δημιουργήστε μία ήρεμη ατμόσφαιρα με απαλή μουσική. Εναλλακτικά, ζητήστε από τους συμμετέχοντες να κάνουν ησυχία.
• Μοιράστε τις κάρτες ρόλων τυχαία, μια σε κάθε άτομο. Ζητήστε τους να μην τις δείξουν στην υπόλοιπη ομάδα.
• Ζητήστε τους να καθίσουν (κατά προτίμηση στο πάτωμα) και να διαβάσουν την κάρτα τους.
• Ζητήστε τους τώρα να ξεκινήσουν να μπουν στο ρόλο. Για να βοηθήσετε, διαβάστε δυνατά μερικές από τις ακόλουθες ερωτήσεις, κάνοντας παύση μετά από κάθε μία, για να τους δώσετε χρόνο να σκεφτούν και να δημιουργήσουν μία εικόνα του εαυτού τους και της ζωής τους:
• Πώς ήταν η παιδική σας ηλικία; Σε τι σπίτι μένατε; Τι παιχνίδια παίζατε; Τι δουλειά έκαναν οι γονείς σας;
• Ας φανταστούμε μία σχολική μέρα: Ξυπνάω στο σπίτι μου……. Όλη μέρα ……. Το τελευταίο πράγμα που σκέφτομαι πριν κοιμηθώ είναι το μέλλον μου, οι ελπίδες μου, οι φόβοι μου…
• Τώρα ζητήστε από όλους/ες να παραμείνουν σιωπηλοί/ές και να σταθούν ο ένας δίπλα στον άλλο (όπως στη γραμμή εκκίνησης).
• Πείτε στους συμμετέχοντες ότι θα διαβάσετε δυνατά μία λίστα από καταστάσεις ή γεγονότα. Κάθε φορά που μπορούν να απαντήσουν «ναι» στη δήλωση, θα πρέπει να κάνουν ένα βήμα μπροστά. Διαφορετικά, θα πρέπει να μείνουν εκεί που βρίσκονται χωρίς να μετακινηθούν.
• Διαβάστε τις καταστάσεις μία μία. Κάντε μικρές παύσεις μεταξύ των δηλώσεων για να τους αφήσετε χρόνο να κάνουν ένα βήμα μπροστά και να προσέξουν τη θέση τους σε σχέση με τους άλλους.
• Στο τέλος, καλέστε τους όλους να προσέξουν τις τελικές τους θέσεις. Στη συνέχεια, δώστε τους μερικά λεπτά να βγουν από το ρόλο τους πριν την ανατροφοδότηση στην ολομέλεια.
• Μπορείτε να κατευθύνετε την ανατροφοδότηση με τις ακόλουθες ερωτήσεις:
  • Πώς ένιωσαν κάνοντας ή μη κάνοντας βήματα μπροστά;
  • Αυτοί που έκαναν συχνά βήματα μπροστά, πότε παρατήρησαν ότι οι άλλοι δεν μετακινούνταν τόσο γρήγορα όσο αυτοί;
  • Ένιωσε κανένας ότι υπήρχαν στιγμές που τα βασικά του δικαιώματα αγνοούνταν;
  • Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να παίξουν διαφορετικούς ρόλους;
  • Πώς φαντάζονταν το πρόσωπο που έπαιζαν;
  • Μπορούν να μαντέψουν τους ρόλους των άλλων; (Σε αυτό το σημείο αφήστε τους να αποκαλύψουν τους ρόλους τους)
  • Η δραστηριότητα αντικατοπτρίζει, κατά κάποιον τρόπο, τη σχολική κοινότητα; Πώς;
  • Ποια θα μπορούσαν να είναι τα πρώτα βήματα για να αντιμετωπιστούν οι ανισότητες στη σχολική κοινότητα;

Συμβουλές για τους/τις διευκολυντές/τριες

Αν κάνετε αυτή τη δραστηριότητα σε εξωτερικούς χώρους, φροντίστε να σας ακούν όλοι οι συμμετέχοντες, ειδικά αν η ομάδα σας είναι μεγάλη. Ίσως χρειαστείτε συν-διευκολυντές για να επαναλαμβάνουν τις δηλώσεις.

Στην αρχή, στο σημείο που πρέπει να μπουν στο ρόλο, είναι πιθανό ορισμένοι να πουν ότι γνωρίζουν ελάχιστα για τη ζωή του ατόμου που πρέπει να υποδυθούν. Πείτε τους ότι αυτό δεν έχει ιδιαίτερη σημασία και ότι θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τη φαντασία τους και να παίξουν το ρόλο όσο καλύτερα μπορούν.

Η σημασία αυτής της δραστηριότητας είναι ο αντίκτυπος που θα έχει να βλέπουν την απόσταση μεταξύ των συμμετεχόντων να αυξάνεται, ειδικά στο τέλος, όταν θα πρέπει να υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ εκείνων που έκαναν συχνά βήματα μπροστά και εκείνων που έμειναν πίσω. Για να αυξήσετε τον αντίκτυπο, είναι σημαντικό να προσαρμόσετε τους ρόλους ώστε να αντικατοπτρίζουν τη ζωή των συμμετεχόντων. Βεβαιωθείτε ότι προσαρμόσατε έτσι τους ρόλους ώστε μόνο ελάχιστοι να κάνουν βήματα μπροστά (δηλαδή να απαντούν «ναι»). Αυτό ισχύει και όταν έχετε μεγάλες ομάδες και χρειάζεστε περισσότερους ρόλους.

Κατά τη διάρκεια της ανατροφοδότησης και της αξιολόγησης, είναι σημαντικό να μάθετε πώς γνώριζαν οι συμμετέχοντες για τον χαρακτήρα που έπαιζαν. Ήταν από προσωπικές εμπειρίες ή από άλλες πηγές (ειδήσεις, βιβλία και ανέκδοτα); Πόσο σίγουροι είναι ότι οι πληροφορίες και οι εικόνες που έχουν για τον χαρακτήρα είναι αξιόπιστες; Με αυτό τον τρόπο μπορείτε να δείξετε πώς λειτουργούν τα στερεότυπα και οι προκαταλήψεις.

Φύλλο εργασίας