Οι διευθυντές και το προσωπικό γνωρίζουν ότι τα θεσμικά όργανα και οι αρχές της δημοκρατίας καθορίζονται από το εθνικό σύνταγμα της χώρας τους και περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα σπουδών. Επομένως, δεν είναι διαπραγματεύσιμα. Τα παιδιά και οι έφηβοι θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα συμμετοχής στη λήψη αποφάσεων που επηρεάζει την υγεία, την ευημερία και την ανάπτυξή τους. Το δικαίωμα αυτό κατοχυρώνεται στο Άρθρο 12 της Σύμβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Παιδιού, που απαιτεί να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις των παιδιών και των νέων για «οποιοδήποτε θέμα αφορά το παιδί».
Τα θεμελιώδη αξιώματα της δημοκρατίας περιλαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των παιδιών. Προκειμένου να προστατευθούν οι μειονότητες και οι αδύναμοι και ευάλωτοι, για παράδειγμα τα παιδιά και οι νέοι, υπάρχουν όρια ως προς το τι μπορεί να αποφασίσει η πλειοψηφία. Σε ένα δημοκρατικό σύστημα, όλοι οι νόμοι και οι αποφάσεις πρέπει να συνάδουν με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα του παιδιού. Αυτό αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αρχές που πρέπει να μάθουν στο σχολείο τα παιδιά και οι νέοι, τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη. Συνεπώς, εκτός από τη θεωρητική κάλυψη του περιεχομένου του αναλυτικού προγράμματος στην εκπαίδευση για την δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα σχολεία συνιστάται να παρέχουν στους μαθητές τους σχετικές εμπειρίες της πραγματικής ζωής στη σχολική κοινότητα.
Αλλά ΠΩΣ μπορεί αυτό να επιτευχθεί;
Οι στόχοι αυτής της ενότητας σχετικά με τη Δημοκρατία και τη Συμμετοχή στα Σχολεία επιδιώκει να εφοδιάσει τους διευθυντές με ιδέες που επιτρέπουν και ενθαρρύνουν τη συμμετοχή των μαθητών, των γονιών, των εκπαιδευτικών και της κοινότητας στο σχεδιασμό και στη διαδικασία λήψης αποφάσεων στα σχολεία τους με προτάσεις και βέλτιστες πρακτικές για δημοκρατική ηγεσία.
