Βασικοί τομείς της συμμετοχικής δημοκρατίας στο σχολείο

Ο τρόπος που ενεργείτε ως διευθυντής είναι σημαντικός για την διαμόρφωση του σχολείου σας σε μία (πιο) δημοκρατική κοινότητα. Εάν σκοπεύετε να ενθαρρύνετε τη συμμετοχή στο σχολείο σας, συμπεριλάβετε τους παρακάτω βασικούς τομείς στον προγραμματισμό και στις δράσεις σας.

Επικοινωνία

Ακούστε ενεργά (Τι θέλει πραγματικά να πει κάποιος/α; Πώς σκέφτεται; Ποιες είναι οι ανάγκες του/της; Ποια είναι η αντίληψή του/της;) Πείστε τους υπόλοιπους χρησιμοποιώντας λογικά και κατανοητά επιχειρήματα. Ρωτήστε και απαντήστε σε ερωτήσεις με ειλικρίνεια. Μιλήστε και εξηγήστε ειλικρινά και αληθινά τις στάσεις, τις υποθέσεις και τα συναισθήματά σας για το θέμα που θα αποφασιστεί. Δεχτείτε ανατροφοδότηση. Δώστε μία σύνοψη με όλες τις διαφορετικές απόψεις. (Ποιο κοινό σημείο μπορούμε να βρούμε λαμβάνοντας υπόψη όλες τις απόψεις που εκφράστηκαν σχετικά με ένα ζήτημα;) Επιδιώξτε συναίνεση.

Συνεργασία

Προσδιορίστε και συζητήστε τις αξίες και τα οράματα που θα καθοδηγούν το σχολείο σας. Αν είναι δυνατόν, προσπαθήστε να φτάσετε σε ομόφωνη απόφαση. Συμβάλλετε στην δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης και δημιουργήστε ευκαιρίες και ένα πλαίσιο ανταλλαγής ιδεών και πρακτικών, καθώς και συνεργατικής σκέψης, σχεδιασμού και εφαρμογής.

Διαφάνεια

Κατά τη λήψη αποφάσεων, φροντίστε να υπάρχει διαφάνεια σχετικά με τις προϋποθέσεις, τα όρια και το πεδίο εφαρμογής.Για παράδειγμα, λάβετε υπόψη τις νομικές, οικονομικές ή τοπικές συνθήκες. Εκφράστε τέτοια θέματα σαφώς και ρητώς. Φροντίστε να ενημερώνετε συνεχώς όλους τους εμπλεκόμενους για όλα τα σημαντικά ζητήματα και/ή να παρέχετε πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες.

Ανεκτικότητα

Μπορεί να διαφωνούμε με ένα άτομο ή μία ομάδα ανθρώπων για διάφορους λόγους. Όσοι έχουν χαμηλό επίπεδο ανεκτικότητας απλώς συμπεριφέρονται αδιάφορα προς τους άλλους. Ένα υψηλότερο επίπεδο ανεκτικότητας μας επιτρέπει να διευρύνουμε τα όρια της εμπειρίας μας μέσω διεξοδικού διαλόγου και ειλικρινών προσπαθειών κατανόησης των άλλων. Προσπαθήστε να βελτιώσετε το επίπεδο της ανεκτικότητάς σας όταν αντιμετωπίζετε άτομα ή ομάδες ανθρώπων με τους οποίους διαφωνείτε.

Σχολική ατμόσφαιρα

Διασφαλίστε μία θετική, ειρηνική ατμόσφαιρα όπου ο καθένας νιώθει ασφάλεια, σεβασμό και ότι ανήκει σε μία γνήσια και αληθινή κοινότητα. Αναπτύξτε ένα κλίμα σεβασμού και κατανόησης του ενός για τον άλλον. Δημιουργήστε θεσμοθετημένους τρόπους επίλυσης των συγκρούσεων.

Κατανομή εξουσίας

Προετοιμαστείτε να μοιραστείτε μερικές από τις εξουσίες σας και να αναθέσετε και σε άλλους την ευθύνη. Βεβαιωθείτε ότι όλα τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν λόγο σε αυτό που κάνουν και στον τρόπο που το κάνουν. Δεχτείτε την κριτική και ετοιμαστείτε να προχωρήσετε από τον έλεγχο στην εμπιστοσύνη. Βεβαιωθείτε ότι όλοι έχουν ενημερωθεί για τους πιθανούς κινδύνους των αποφάσεων.

Λήψη αποφάσεων

Εξετάστε τις νομικές προϋποθέσεις (ευκαιρίες και περιορισμούς) για δημοκρατική πρακτική στο σχολείο σας. Θεσπίστε ένα πλαίσιο κανόνων για συμπεριλιπτική λήψη αποφάσεων που δεν αποκλείει κανέναν (καθιέρωση δημοκρατικών δομών και διαδικασιών). Συμπεριλάβετε μορφές διαβούλευσης και/ή συζήτησης, ψηφοφορίας, εκπροσώπησης.

Σεβαστείτε τις δημοκρατικές αποφάσεις ως δεσμεύσεις και φροντίστε να εφαρμόσετε στην πράξη τα αποτελέσματα των κοινών αποφάσεων. Βεβαιωθείτε ότι οι αποφάσεις είναι νομικά και ηθικά αποδεκτές.

Όλοι πρέπει να έχουν τις ίδιες ευκαιρίες συμμετοχής στην διαδικασία. Υποστηρίξτε και ενθαρρύνετε τις ευάλωτες, μη προνομιούχες και περιθωριοποιημένες ομάδες.

Όταν πρόκειται να αναθέσετε καθήκοντα και ρόλους, λάβετε υπόψη τις προτιμήσεις και τις δεξιότητες των ατόμων.

Πρωτοβουλία

Ενθαρρύνετε και υποστηρίξτε τις πρωτοβουλίες και παρέχετε ένα βαθμό ευελιξίας για την ανάληψη δράσης. Στο μέτρο που είναι δυνατό, αφήστε περιθώριο για ευκαιρίες απόκλισης από τους καθιερωμένους κανόνες και επιτρέψτε δημιουργικό χώρο για δοκιμή και λάθος. (διαδικασία πειραματισμού και σφάλματος).

Πόροι

Προσφέρετε και διατηρήστε πόρους για δημοκρατική πρακτική (χρόνο, πληροφορίες, θεσμική υποστήριξη).