2.3 Διδάσκοντας μέσω της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – δημοκρατική κουλτούρα στο σχολείο

Δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία χωρίς αφοσιωμένους δημοκράτες.

Κάθε γενιά λαμβάνει την δημοκρατική κληρονομιά της, και ελπίζουμε πως θα την καταλάβει και εκτιμήσει, και θα μάθει πώς να κάνει ενεργή χρήση της. Είναι το καθήκον της EDC / HRE, και της εκπαίδευσης στο σύνολό της, να στηρίξει και να ενθαρρύνει τη νέα γενιά για να γίνουν ενεργοί και αφοσιωμένοι δημοκράτες.

Οι πολιτιστικές παραδόσεις που είναι ευνοϊκές για την δημοκρατία αναπτύσσονται αργά, όπως έχει δείξει η ιστορική εμπειρία σε πολλές χώρες. Το έργο της οικοδόμησης ενός έθνους σε μετεμφυλιακές κοινωνίες αντιμετωπίζει τα σοβαρότερα εμπόδια λόγω της απουσίας μιας δημοκρατικής πολιτιστικής παράδοσης. Ένα προσχέδιο ενός δημοκρατικού θεσμικού οργάνου μπορεί να εισαχθεί, όπως είναι, αλλά οι πολιτισμικές ρίζες της δημοκρατίας δεν μπορούν – πρέπει κυριολεκτικά να προέρχονται από την πολιτιστική κληρονομιά της κοινωνίας.

Η πολιτική κουλτούρα μπορεί, επομένως, να γίνει αντιληπτή σε κονστρουκτιβιστικές κατηγορίες. Αποκτάται μέσα από διαδικασίες μάθησης και κοινωνικοποίησης. Ως εκ τούτου, έχει διαφορά αν τα σχολεία κυβερνώνται δημοκρατικά ή απολυταρχικά, καθώς οι μαθητές αναμένεται να μάθουν πώς να ζουν μέσα, ή κάτω από, τη μορφή της διακυβέρνησης που βιώνουν στην πρώιμη παιδική ηλικία.

Το σχολείο ως μικρο–κοινωνία μπορεί να υποστηρίξει τους μαθητές στο να αποκτήσουν και να εκτιμήσουν τα βασικά στοιχεία μιας κουλτούρας δημοκρατίας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• Οι μαθητές είναι σε θέση να γνωρίζουν και να εκφράζουν τα συμφέροντα και τις απόψεις τους με αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.
• Οι μαθητές συμπεριφέρονται μεταξύ τους με αμοιβαίο σεβασμό, συμπεριλαμβανομένης της ενεργητικής ακρόασης και ενσυναίσθησης, δηλαδή, την προθυμία και την ικανότητα να αλλάζουν προοπτικές.
• Οι μαθητές είναι σε θέση να διευθετήσουν τις συγκρούσεις μέσω μη βίαιων μέσων, δηλαδή μέσω διαπραγματεύσεων και συμβιβασμών.
• Οι μαθητές εκτιμούν τη λειτουργία των θεσμικών πλαισίων που προστατεύουν και περιορίζουν τα ατομικά τους δικαιώματα στην ελευθερία. Προσθέτουν το «μαλακό», άτυπο στοιχείο της πολιτικής κουλτούρας στο “σκληρό”, τυπικό στοιχείο των κανόνων.
• Οι μαθητές εκτιμούν την πολιτική ως μία πρακτική προσπάθεια που στοχεύει στην επίλυση προβλημάτων που απαιτούν προσοχή και απόφαση.
• Οι μαθητές συμμετέχουν στην διαδικασία της εκλογής αντιπροσώπων και στις επίσημες διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
• Οι μαθητές εφαρμόζουν μη-προκαθορισμένους τρόπους για να επηρεάσουν τη λήψη αποφάσεων, όπως μέσω της ευαισθητοποίησης, του ακτιβισμού, των ομάδων πίεσης και με το να χειρίζονται τα προβλήματα μόνοι τους.
• Οι μαθητές αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις αποφάσεις και τις επιλογές τους, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις τους, τόσο για τους ίδιους όσο και για τους άλλους.
• Οι μαθητές γνωρίζουν ότι αν δεν συμμετέχουν στις αποφάσεις που τους επηρεάζουν, άλλοι θα αποφασίσουν, και το αποτέλεσμα μπορεί να είναι δυσμενές για αυτούς.

Η πολιτική κουλτούρα είναι στενά συνδεδεμένη με τις στάσεις και τις αξίες που οι νέοι πολίτες αποκτούν μέσα από τις διαδικασίες της κοινωνικοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της σχολικής εμπειρίας τους. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που επίσης επηρεάζουν έντονα την διαδικασία κοινωνικοποίησης των νέων, ιδιαίτερα η οικογένεια, οι συνομήλικοι και τα μέσα ενημέρωσης. Από την άλλη πλευρά, η σχολική κοινότητα προσφέρει στα παιδιά και τους εφήβους τις πρώτες ευκαιρίες να βιώσουν την αλληλεπίδραση στην κοινωνία και στην δημόσια ζωή. Ως εκ τούτου, μπορούμε να υποθέσουμε ότι το σχολείο έχει αποφασιστική επιρροή στο πώς μεταβιβάζεται η δημοκρατική κληρονομιά στη νέα γενιά. Μέσω της μάθησης και της εμπειρίας στο περιβάλλον του σχολείου τους, οι νέοι άνθρωποι μπορούν να αναπτύξουν τις συνήθειες και τις δεξιότητες για την δια βίου δέσμευση με την δημοκρατική διαδικασία και τις αξίες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο μέσω τυπικών διαδικασιών λήψης αποφάσεων, καθώς και μέσα από την καθημερινή αλληλεπίδραση.