ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ – Εγώ στην κοινότητά μου
Living Democracy » Textbooks » Μεγαλώνουμε δημοκρατικά » ΕΝΟΤΗΤΑ 1: ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ – Εγώ στην κοινότητά μου
Ενότητα 1: Βασική έννοια– «Ταυτότητα» (για το δημοτικό).
Γενικές πληροφορίες για εκπαιδευτικούς: Πώς η αυτοαντίληψη των μαθητών επηρεάζει την ταυτότητά του, τη συμμετοχή τους σε ομάδες και την άποψή τους για την κοινωνία;
Η «ταυτότητα», από την πλευρά της ψυχολογίας, είναι έννοια η οποία σχετίζεται με την αυτό-εικόνα (το νοητικό μοντέλο του ατόμου για τον εαυτό του), την αυτοεκτίμηση και την ατομικότητα. Η ταυτότητα φύλου αποτελεί σημαντικό μέρος της έννοιας της ταυτότητας γενικά. Υποδεικνύει σε μεγάλο βαθμό πώς το άτομο «βλέπει» τον εαυτό του, τόσο ως μονάδα όσο και σε σχέση με τους άλλους, και γι’ αυτό τον λόγο υποδεικνύει επίσης το δυναμικό που το άτομο μπορεί να προσδώσει στην ομάδα.
Η «ταυτότητα» στο κοινωνιολογικό πλαίσιο είναι έννοια η οποία εστιάζει στη συμπεριφορά σε σχέση με τους ρόλους. Σύμφωνα με αυτή την θέση, το άτομο ανακαλύπτει την ταυτότητά του μέσα από την εκμάθηση των κοινωνικών ρόλων και την εμπειρία που αποκτά από αυτούς τους ρόλους.
Ωστόσο, ο όρος «ταυτότητα» χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει την προσωπική ταυτότητα, δηλαδή όλα εκείνα τα στοιχεία που καθιστούν ένα άτομο μοναδικό. Παράλληλα, οι κοινωνιολόγοι συχνά χρησιμοποιούν τον όρο αυτό προκειμένου να περιγράψουν την κοινωνική ταυτότητα ή την ατομικότητα που διαμορφώνεται μέσα από τη συμμετοχή του ατόμου σε ομάδες.
Είναι φανερή η σπουδαιότητα της έννοιας της ταυτότητας σε πολλά επίπεδα. Στο πλαίσιο της EDC/HRE, η ταυτότητα έχει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα: όταν οι άνθρωποι έχουν διαμορφώσει την δική τους άποψη αποκτούν την ικανότητα να υποστηρίζουν ο ένας τον άλλο τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο. Αυτή είναι μια διαρκής διαδικασία που συνεχώς μεταβάλλεται. Γι’ αυτό τον λόγο, η ανάπτυξη και αποσαφήνιση της ταυτότητας του ατόμου πρέπει να υποστηρίζεται από την πρώιμη ακόμη ηλικία. Αυτό δε συμβαίνει μέσα από την τυπική διδακτική διαδικασία, αλλά προσφέροντας στο άτομο δυνατότητες να ανακαλύψει τον εαυτό του, με όλα τα μειονεκτήματα ή τα πλεονεκτήματα που αυτή η διαδικασία μπορεί να διαθέτει. Μια ανοιχτή και δημοκρατική πολιτεία μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν τα άτομα είναι σε θέση να υπερασπιστούν τους άλλους χωρίς να χάσουν τον εαυτό τους μέσα σ’ αυτή τη διαδικασία.
Στόχος της εκπαίδευσης για την δημοκρατική ιδιότητα του πολίτη είναι η επίτευξη ικανοτήτων σε τρεις τομείς. Αυτή η ενότητα στοχεύει στα παρακάτω:
| Ικανότητα για … | ||
| … πολιτική ανάλυση και άσκηση κριτικής | … χρήση μεθόδων | …λήψη πολιτικών αποφάσεων και δράση |
| ** | *** | * |
| Εργαλειοθήκη | |
| Σ’ αυτή την ενότητα θα χρησιμοποιηθούν τα παρακάτω εργαλεία. Ο εκπαιδευτικός αποφασίζει αν κάποιοι ή όλοι οι μαθητές χρειάζονται προετοιμασία για να εργαστούν με αυτά τα εργαλεία. | |
| 0 | Έρευνα σε βιβλιοθήκες |
| 0 | Έρευνα στο διαδίκτυο |
| 0 | Διεξαγωγή συνέντευξης και ερευνών |
| X | Ερμηνεία εικόνων |
| 0 | Νοητικοί χάρτες |
| 0 | Δημιουργία αφισών |
| X | Διοργάνωση εκθέσεων |
| X | Σχεδιασμό/ διεξαγωγή παρουσιάσεων |
| 0 | Προετοιμασία διαφανειών ή προβολής Power Point |
| 0 | Συγγραφή άρθρων για εφημερίδα |
| 0 | Παραστάσεις |
| 0 | Διεξαγωγή αγώνων επιζειρηματολογίας (debates) |
Ενότητα 1 : Ταυτότητα
Εγώ στην κοινότητά μου
Πώς η αυτοαντίληψη των μαθητών επηρεάζει την ταυτότητά τους, τη συμμετοχή τους σε ομάδες και την άποψή τους για την κοινωνία;
| Τίτλος μαθήματος | Μαθησιακοί στόχοι | Εργασίες μαθητών | Υλικά | Μέθοδοι |
| Μάθημα 1: Αυτό είναι που μου αρέσει | Οι μαθητές ανακαλύπτουν τις ικανότητες και τις γνώσεις, τις δικές τους και των άλλων. Αντιλαμβάνονται τις επιδράσεις από τα στερεόπυπα για τα φύλα. | Οι μαθητές καταγράφουν τις προτιμήσεις και τις στάσεις τους σε τέσσερις κατηγορίες. Μοιράζονται τις απαντήσεις τους με τους άλλους μαθητές και κάνουν σχετικές σκέψεις. | Χαρτιά, στυλό, αντίγραφα του φυλλαδίου «μου αρέσει και δεν μου αρέσει» | Ατομική και ομαδική εργασία, συζήτηση σε ολομέλεια. |
| Μάθημα 2: Τα προσωπικά μου σύμβολα (Οικόσημο Ι) | Οι μαθητές ενδυναμώνουν την αυτοεκτίμησή τους αναγνωρίζοντας και αξιολογώντας τα θετικά τους σημεία. | Οι μαθητές δημιουργούν τα προσωπικά τους σύμβολα τα οποία θα αποτελέσουν μέρος ενός ομαδικού οικόσημου. Θέτουν στον εαυτό τους ερωτήσεις σχετικά με τις αντιλήψεις τους για τον εαυτό τους και χρησιμοποιούν τα δυνατά σημεία τους που εντόπισαν στο μάθημα 1. Σχηματίζουν ομάδες για το μάθημα 3. | Πίνακες από το προηγούμενο μάθημα, φωτοτυπίες των οικόσημων (δύο για κάθε μαθητή), χρώματα, ψαλίδι. | Ατομική εργασία, δημιουργία ομάδων. |
| Μάθημα 3: Αυτό είναι το οικόσημό μας (Οικόσημο ΙΙ) | Οι μαθητές συνειδητοποιούν ότι τα προσωπικά, δυνατά τους σημεία προσδίδουν δύναμη στην ομάδα. Συμφωνούν για το όνομα και το σλόγκαν της ομάδας τους. | Σε ομάδες των τεσσάρων κάθε μαθητής εξηγεί τα προσωπικά του σύμβολα στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας Δημιουργούν ένα κοινό οικόσημο και συμφωνούν σε ένα όνομα, ένα μότο και ένα κοινό σύμβολο, και παρουσιάζουν τα οικόσημά τους στην τάξη. | Αντίγραφα του οικόσημου από το προηγούμενο μάθημα, χρώματα, κόλλα. | Ομαδική εργασία (ανά τέσσερις) και ομαδική παρουσίαση. |
| Μάθημα 4: Άτομα και ομάδες |
Μέσα από συζήτηση οι μαθητές κατανοούν ότι τα προσωπικά, δυνατά τους σημεία προσδίδουν στην ομάδα. Κατανοούν τις έννοιες της ομαδικής εργασίας αλλά και της κατανομής εργασίας. Εντοπίζουν κοινωνικές ομάδες στις οποίες απαιτείται συνδυασμός διαφορετικών “δυνατών σημείων” προκειμένου να πετύχουν έναν στόχο. |
Οι μαθητές συζητούν για τα δυνατά τους σημεία και τα συσχετίζουν με εμπειρίες σε εξωσχολικές καταστάσεις. Με καταιγισμό ιδεών, αναγνωρίζουν καταστάσεις όπου απαιτούνται διαφορετικές ικανότητες για την επιτυχία της ομάδας. | Πίνακας απλός ή πίνακας σεμιναρίου. | Συζήτηση σε ολομέλεια. |
- Μάθημα 1 - Αυτό είναι που μου αρέσει
I am a boy/I am a girl and what I like and do is okay...
- Μάθημα 2 - Τα προσωπικά μου σύμβολα (Οικόσημο Ι)
This is what I am...
- Μάθημα 3 - Αυτό είναι το οικόσημό μας (οικόσημο μέρος ΙΙ)
We are strong as a group because we are individuals...
- Μάθημα 4 - Άτομα και ομάδες
Strengths of individuals as potential for society...
