ΕΝΟΤΗΤΑ 5: Κανόνες και νόμοι– Η βάση της συμβίωσης

Ενότητα 5: Βασική έννοια – “Κανόνες και νόμος” (για το δημοτικό σχολείο)

Γενικές πληροφορίες για εκπαιδευτικούς: συμφωνία επί τη βάσει των δημοκρατικών αρχών – οι νέοι σχολικοί μας κανόνες

Εδώ και αρκετά χρόνια, γίνεται συζήτηση σχετικά με το ζήτημα των δημοκρατικών αρχών. Πώς εννοείται μια δημοκρατία σήμερα; Υπάρχουν καλές και κακές δημοκρατίες; Είναι αρκετό να έχει μια πολιτεία δημοκρατικό σύνταγμα; Πολλές ομάδες και κόμματα αποκαλούν τους εαυτούς τους δημοκρατικά ή συμπεριλαμβάνουν τη λέξη“δημοκρατία” στα ονόματά τους. Τι δείχνει αυτό; Τι σημαίνει για τα μέλη αυτών των ομάδων;

Είναι σαφές ότι η δημοκρατία δεν μπορεί να επιβληθεί. Μια δημοκρατία χρειάζεται νομικό πλαίσιο, σύνταγμα και διάφορες συμφωνίες προκειμένου να λειτουργήσει. Είναι αποτελεσματική μόνο αν οι άνθρωποι αισθάνονται την ανάγκη να συμμετέχουν στην κοινωνία που ζούνε. Η συμμετοχή μπορεί να πάρει διάφορες μορφές και να πραγματοποιείται σε διάφορους τομείς˙ επίσης επιτελείται με διαφορετικό τρόπο στα διάφορα κράτη. Βασικά, δημοκρατία σημαίνει ότι οι άνθρωποι φτιάχνουν τους νόμους με τους οποίους θέλουν να ζήσουν. Ιδανικά, σε τέτοιου είδους διαδικασίες συμμετέχουν όσο περισσότεροι άνθρωποι γίνεται. Τι θέλουμε να ρυθμίσουμε; Ποιος πρέπει να σεβαστεί αυτούς τους κανόνες; Γιατί χρειαζόμαστε αυτόν ή τον άλλο κανόνα; Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις παραβιάσεις των κανόνων και των νόμων;

Σε αυτή την ενότητα, οι μαθητές δε μαθαίνουν μόνο για μια σημαντική αρχή της δημοκρατίας, αλλά αποκτούν επίσης πρακτική εμπειρία Η εμπειρία δείχνει πως οι μαθητές ευαισθητοποιούνται περισσότερο και αποκτούν μεγαλύτερη υπευθυνότητα όταν συμμετέχουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Όταν μια ομάδα ανθρώπων συμβιώνει διαμορφώνονται κανόνες που διέπουν αυτή τη συμβίωση. Τα παιδιά και οι έφηβοι περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους στο σχολείο. Σε αυτή την ενότητα γίνεται σαφές ότι το σχολείο είναι ένας χώρος μάθησης στον οποίο  πολλοί άνθρωποι με διαφορετικές ανάγκες “ζουν” και μαθαίνουν μαζί, και αυτή η συμβίωση πρέπει με κάποιο τρόπο να ρυθμίζεται. Οι συγκρούσεις – που είναι απολύτως φυσικές – πρέπει να επιλύονται, και τα συμφέροντα των διαφόρων μειονοτήτων πρέπει να προστατεύονται.

Η ελευθερία συχνά συγχέεται με την άποψη ότι ο καθένας κάνει ό,τι θέλει και έτσι υπερασπίζεται τις ανάγκες του. Αυτό δεν είναι δημοκρατία. Η δημοκρατία βασίζεται στην ιδέα ότι οι κανόνες και οι νόμοι είναι φτιαγμένοι μέσα από συμμετοχικές διαδικασίες ανοιχτές σε όλους. Αυτοί οι κανόνες και οι νόμοι μπορούν, επίσης, να αλλάξουν. Αυτές οι αρχές αποτελούν το αντικείμενο της επόμενης ενότητας.

Ο στόχος της εκπαίδευσης για τη δημοκρατική ιδιότητα του πολίτη είναι η ανάπτυξη ικανοτήτων σε τρεις τομείς. Αυτή η ενότητα έχει το ακόλουθο προφίλ σε σχέση με τις ικανότητες:

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: Κανόνες και νόμοι

Η βάση της συμβίωσης
Συμφωνία επί τη βάσει των δημοκρατικών αρχών – οι νέοι σχολικοί μας κανόνες