Κεφάλαιο 7 – Συμμετέχουμε στην πολιτική

Εισαγωγή

Η εικόνα δείχνει έναν άντρα και μια γυναίκα, που υποστηρίζονται από ένα κορίτσι και ένα αγόρι, να υπερασπίζονται τις αρχές τους δημόσια. Η αφίσα του άντρα δείχνει την υδρόγειο σαν σύμβολο του κόσμου, ενώ η γυναίκα εφιστά την προσοχή σε ένα πεντάκτινο αστέρι στην αφίσα της, που την κρατάει το αγόρι που την υποστηρίζει. Ίσως το σύμβολο αυτό αντιστοιχεί στην επιφάνεια πάνω στην οποία στέκονται. Οι εκφράσεις τους είναι φιλικές, δεν υπάρχει σημάδι εχθρότητας. Ενήλικες και παιδιά συμμετέχουν στην πολιτική. Κάνουν χρήση του δικαιώματός τους να διαδηλώνουν ειρηνικά, δημόσια. Και οι δύο πλευρές εκπροσωπούνται και από τα δύο φύλα. Ως εκ τούτου, δεν τίθεται θέμα φύλου. Οι δύο ομάδες ανταγωνίζονται – για προσοχή και υποστήριξη από την πλειοψηφία. Βρίσκονται σε άμεση αντιπαράθεση, και έτσι δεν εμπλέκονται μέσα επικοινωνίας, πολιτικά κόμματα ή ομάδες συμφερόντων.

Οι τέσσερις άνθρωποι στέκονται πάνω σε μια επιφάνεια που μοιάζει με ένα ακανόνιστο αστέρι. Το σύμβολο αυτό μπορεί να διαβαστεί με διαφορετικούς τρόπους. Μπορεί να αντιπροσωπεύει την κοινότητα που δίνει στους πολίτες της μια αίσθηση του ανήκειν, παρέχοντας ταυτόχρονα ένα πλαίσιο για δικαιώματα, υποχρεώσεις και καθήκοντα. Το αστέρι θα μπορούσε, επίσης, να αντιπροσωπεύει το βήμα στο οποίο ανεβαίνει κανείς για να μιλήσει. Όποιος επιλέγει να μείνει μακριά από το βήμα, δεν θα ακουστεί και θα πρέπει να αποδεχτεί τις τελικές αποφάσεις. Οι πολίτες μπορούν να συμμετέχουν στην πολιτική με πολλούς τρόπους. Η EDC/HRE εστιάζει σε τρόπους ενεργούς, άμεσης συμμετοχής. Η συμμετοχή στην πολιτική αποτελεί δικαίωμα των παιδιών, όχι μόνο των ενηλίκων. Για να γίνει αυτό, απαιτείται κατανόηση του ζητήματος και προσεχτική κρίση. Η πολιτική συμμετοχή στη δημοκρατία χρειάζεται να διδαχτεί στα σχολεία, γεγονός το οποίο με τη σειρά του απαιτεί από τα σχολεία να λειτουργούν σαν μικρο-κοινωνίες που δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να συμμετέχουν στη διαχείριση των σχολικών υποθέσεων.

Τόσο στα δημοκρατικά σχολεία, όσο και στη δημοκρατική κοινωνία, η συζήτηση και η αντιπαράθεση, ακόμα και η διαμάχη και η σύγκρουση, δεν αποτελούν κάτι που θα πρέπει να φοβίζει, αλλά κάτι φυσιολογικό, ακόμα και χρήσιμο, στη δημοκρατική λήψη αποφάσεων. Η διευθέτηση των συγκρούσεων ιδεών και συμφερόντων είναι η βασική μέθοδος επίλυσης προβλημάτων και λήψης αποφάσεων. Αν τα συμφέροντα και οι αντιρρήσεις δεν εκφράζονται, δε μπορούν να ληφθούν υπόψη. Σε μια ανοιχτή κοινωνία, η αρμονία – το «κοινό καλό» – δε μπορεί να επιβληθεί, αλλά χρειάζεται να γίνει αντικείμενο διαπραγμάτευσης. Η αντιπαράθεση και η σύγκρουση δεν είναι επιζήμιες αν ορίζονται και υποστηρίζονται από μια κουλτούρα επιχειρηματολογίας, επίλυσης συγκρούσεων και συμβιβασμού.

Οι δραστηριότητες εστιάζουν στην πλαισίωση των συνθηκών και των τρόπων της πολιτικής συμμετοχής. Αυτό βοηθάει τους μαθητές να εκτιμήσουν τις ευκαιρίες τους να συμμετάσχουν στην κοινότητά τους.