თავი 7: თანასწორობა

დემოკრატიულ საზოგადოებაში უმრავლესობა იღებს გადაწყვეტილებას და უმცირესობა იძულებულია, დათანხმდეს ამ გადაწყვეტილებას. ვინაიდან დემოკრატიულ სისტემაში გადაწყვეტილებები დროებითია და გადასინჯვას ექვემდებარება, უმცირესობას შეუძლია შეეგუოს იმას, რომ მათი მოთხოვნები და ინტერესები დროებით არ იქნა გათვალისწინებული. მაგრამ რა მოხდება თუ უმცირესობა „მუდმივ უმცირესობად“ გადაიქცევა – და მათი ინტერსები მუდმივად უგულებელყოფილი იქნება? კრიტიკოსები მსგავს სიტუაციას „უმრავლესობის ტირანიას“ უწოდებენ.

მოცემულ თავში ყურადღება გამახვილებული ამ საკითხზე, რომელიც დემოკრატიულ საზოგადოებაში მნიშვნელოვან პრობლემას წარმოადგენს. ეს საკითხი დარეგულირებას საჭიროებს, ვინაიდან, იმ შემთხვევაში, თუ გარკვეულ ჯგუფებს ექმნებათ შთაბეჭდილება, რომ მათი ინტერესები მუდმივად არის უგულებელყოფილი, საფრთხის წინაშე აღმოჩნდება სოციალური ერთობა.

მოსწავლეები განიხილავენ სპორტული კლუბის მაგალითს, სადაც ორ ჯგუფს შორის არის დავა იმის თაობაზე, თუ რაზე დაიხარჯოს კლუბის ბიუჯეტი. ამ ჯგუფებიდან ერი მრავალრიცხოვანია, მეორე – მცირერიცხოვანი. პრობლემა ნაკლებ კომპლექსურია, ვიდრე რეალურ საზოგადოებაში, მაგრამ პრობლემის არსი ერთი და იგივეა. მოსწავლეები ცდილობენ, გადაჭრან არსებული დავა წესდების შემუშავებით. მოსწავლეებმა შეიძლება სხვადასხვა მიდგომა გამოიყენონ, სწორედ ისე, როგორც ეს კონსტიტუციის შემუშავებისას ხდება – განისაზღვრება უმცირესობათა უფლებები ავტონომიაზე (ფედერალური ან კანტონალური მოდელი); ადამიანის უფლებები, ამკვიდრებს რა ადამიანის ღირსებისა და ურთიერთაღიარების სტანდარტებს, გადაწყვეტილების მიღების პროცესში, უმრავლესობისთვის ადგენს კომპეტენციის გარკვეულ ფარგლებს. თუმცა, წესების ვერც ერთი სისტემა ვერ იქნება იმის გარანტი, რომ უმცირესობისადმი დამოკიდებულება სამართლიანი იქნება და უმრავლესობის სურვილი მოწონებას დაიმსახურებს. დემოკრატიულ საზოგადოებებს საფუძვლად უდევს პასუხისმგებლობისა და ურთიერთპატივისცემის კულტურა, რაც გამოიხატება მოქალაქეთა შორის არსებულ და საკუთარი სურვილით განხორციელებულ ურთიერთდამოკიდებულებაში.

გაკვეთილზე მიღებული გამოცდილებით მოსწავლეები იძენენ უნარს, უკეთ შეაფასონ, თუ როგორ ხდება მათ ქვეყანაში უმრავლესობა/უმცირესობის საკითხის რეგულირება. რეკომენდებულია კვლევითი ამოცანის შესრულება ამ თავის დამატებითი სამუშაოს სახით, საკითხის პრაქტიკულად შესწავლის მიზნით.

გაკვეთილი 1

უმრავლესობა იღებს გადაწყვეტილებას – ეთანხმებით?

პრობლემის ანალიზი.

„მუდმივი უმცირესობის“ პრობლემა.

გაკვეთილი 2

როგორ ვარეგულიროთ უმრავლესობისა და უმცირესობის ინტერესები?

გუნდური მუშაობა, დროის მენეჯმენტი; პრობლემის გადაჭრა.

წესები, კანონები და კონსტიტუცია წარმოადგენს საზოგადოებაში არსებული პრობლემის გადაჭრისა და კონფლიქტის წყაროებთან გამკლავების საშუალებებს. ეს ამართლებს მთავრობისა და ხელისუფლების არსებობას. თუმცა ისინი შეიძლება ემსახურებოდნენ გარკვეულ ინტერესებს.

მასალა მოსწავლეებისთვის 7.1–7.3.

ფლიპჩარტები და მარკერები.

გაკვეთილი 3

წესდების პროექტი

მოკლე პრეზენტაციები, შედარება და მსჯელობა მოსაზრებებისა და მიზეზების შესახებ.

ინსტიტუციური სტრუქტურა გულისხმობს ისეთ კრიტერიუმებს, როგორიცაა, განხორციელებადობა, სამართლიანობა და სტაბილურიბა.

მასალა მოსწავლეებისთვის 7.4.

მატრიცა მოსწავლეთა პრეზენტაციებისთვის (დაფა ან ფლიპჩარტი).

ფლიპჩარტები, A4 ფორმატის ფურცლები. მარკერები. წებო ან წებოვანი ლენტი.

გაკვეთილი 4

დემოკრატიული საზოგადოების მართვის რომელი გზაა საუკეთესო?

 მსჯელობა: რეგულირების კრიტერიუმები.

დიალექტიკა დემოკრატიას, სამართლიანობასა და ეფექტურობას შორის.

დამატებითი სამუშაო

კვლევითი ამოცანა

უმრავლესობა/უმცირესობის საკითხი ჩვენს ქვეყანაში

კვლევითი ამოცანა:

1. უმცირესობის ინტერესთა უგულებელყოფის მაგალითები.

2. როგორ უზრუნველყოფს უმცირესობის დაცვას ჩვენი ქვეყნის კონსტიტუცია.

ინდივიდუალური სამუშაო.

პროექტების

პრეზენტაცია.