თავი 7 (დაწყებითი სკოლა, 7კლასი) – ის რაც მე მინდა, იგივეა, რაც ის, რაც მე მჭირდება?

დ)   მსვლელობა

გაკვეთილი 1

შესავალი: მასწავლებელი კლასს მოახსენებს, რომ ბავშვთა უფლებების სწავლება საშუალო სკოლაშიც გაგრძელდება. იგი ბავშვებს სთხოვს გაიხსენონ მნიშვნელოვანი ფაქტები დაწყებითი სკოლიდან .( იხ. მე-3 თავი, გაკვეთილი 2 და მე-4 თავი, გაკვეთილი 1: ბავშვთა უფლებების წარმოშობა; ბავშვთა უფლებების ძირითადი პრინციპები; მათი კავშირი ადამიანის უფლებებთან).

განცხადება: წლევანდელი თემა იქნება „ სურვილები და საჭიროებები“. მასწავლებელი თემას მოკლედ მიმოიხილავს და შეაგროვებს მაგალითებს თითოეული  მოსწავლისგან. როგორ უკავშირდება ეს თემა ბავშვთა უფლებებს?

ჯგუფების ფორმირება: მასწავლებელი ლამაზი მანქანების, მოდური ტანისამოსის ან მიმზიდველი დასასვენებელი ადგილების ამსახველ სურათებს ოთხ-ოთხ ნაწილად ყოფს და არეულად ურიგებს მათ მოსწავლეებს. მოსწავლეებმა კლასში უნდა იპოვონ ის სხვა მოსწავლეები, რომლებსაც მათი სურათების დანარჩენი ნაწილები ერგო და ვისთან ერთადაც მათ უნდა შექმნან ჯგუფები. იმ შემთხვევაში, თუ კლასში მოსწავლეების რაოდენობის თანაბრად გადანაწილებისათვის საჭიროა სამ-სამი ან ხუთ-ხუთი მოსწავლისაგან შემდგარი ჯგუფების შექმნა, მასწავლებელმა სურათები შესაბამისად უნდა დაჭრას, სამ-სამ ან ხუთ-ხუთ ნაწილად.

თითოეული ჯგუფი ირჩევს მომხსენებელს და მენეჯერს. მომხსენებლის ვალდებულებაში შედის სხვა ჯგუფების წევრებთან, კლასის წინაშე და მასწავლებელთან, საკუთარი ჯგუფის სახელით საუბარი პლენარული სესიის დროს. მის ვალდებულებას წარმოადგენს, გადმოსცეს ჯგუფის მოსაზრებები, და არა მისი საკუთარი მოსაზრებები. ჯგუფის მენეჯერი ორგანიზებას უკეთებს ჯგუფის საქმიანობას, აერთიანებს ჯგუფის წევრებს და აკონტროლებს დროის განრიგს.

ჯგუფებს ევალებათ შემდეგი საკითხების განხილვა და შენიშვნების ჩანიშვნა:

• რა არის თქვენი სანუკვარი ოცნება დღეს? რა მოგანიჭებთ განსაკუთრებულ სიხარულს?
• რა არის თქვენი სანუკვარი ოცნება სამომავლოდ? (მაგ: 25 წლის ასაკში)
• გახსოვთ თქვენი სურვილები 5, 7, 9 და 11 წლის ასაკში ? რა იყო თქვენი სანუკვარი ოცნება მაშინ? რა განიჭებდათ განსაკუთრებულ სიხარულს?
• რა სურვილები აქვთ უფროსებს (მაგ: მშობლებს, ნაცნობებს)?

მოსწავლეები ფურცელზე ადგენენ თავიანთი სურვილების ჩამონათვალს, რომელიც ასაკის მიხედვით არის დახარისხებული (A3 ან A2 ფორმატის ქაღალდი).

მომხსენებელი შედეგებს აცნობს კლასს. მოსწავლეების მიერ შექმნილი მინიპოსტერები უნდა გამოიკრას საკლასო ოთახის კედლებზე.

დავალება შემდეგი გაკვეთილისათვის: მოსწავლეებმა უნდა შეაგროვონ სურვილების თემასთან დაკავშირებით მასალები (გაზეთებიდან, კატალოგებიდან, ჟურნალებიდან); სარჭი.

გაკვეთილი 2

შესავალი: წინა გაკვეთილის მოკლე მიმოხილვა. გაკვეთილი ეხებოდა ჩვენს სურვილებს ახლა და ბავშვობაში. ამ გაკვეთილზე განვიხილავთ  სურვილებსა (სასიამოვნოა თუ აგვისრულდება) და საჭიროებებს (აუცილებელია სიცოცხლის შესანარჩუნებლად) შორის განსხავებას. მოვიყვანთ მაგალითებს.

მოსწავლეები მუშაობას აგრძელებენ თავიანთ ჯგუფებში. განიხილავენ შემდეგ საკითხებს:

• რას ვისურვებდით, რომ გვქონდეს? რისი ქონა იქნებოდა კარგი? რისი გაკეთების საშუალებას მოგვცემდა? (სურვილები)
• რა გვჭირდება ყველაზე მეტად და რატომ? (აუცილებელი საჭიროება)

იდეების მოსაფიქრებლად შეიძლება გამოვიყენოთ მოსწავლეების მიერ მოტანილი სურათები, რომელიც ასახავს ან სიმბოლურად გამოხატავს მატერიალურ თუ არამატერიალურ სურვილებსა და საჭიროებებს.

თითოეულ ჯგუფს,  A3 ფორმატის ქაღალდის დარიგების შემდეგ, მიეცემა შემდეგი დავალება:

ა) მაგიდის მოწყობა სულ მცირე 5 ძირითადი საჭიროებით (საკვები, უსაფრთხოება, ზრუნვა, მეგობრები, განათლება, სითბო და ა.შ.) და 5 თვითგანვითარებისთვის სასურველი სურვილით (ტელევიზორი, ეგზოტიკურ ქვეყნებში მოგზაურობა, ძვირფასი მანქანა და ა.შ.);

ბ) ამოჭერით სურათები რომელიც გამოხატავს ორივე კატეგორიას და იპოვეთ შემდეგი სურათები. სურათებს უკანა ან ქვედა მხარეს უნდა გუკეთდეს წარწერა „საჭიროება“  ან  „სურვილი“.

გაკვეთილი 3

მოსწავლეთა ჯგუფები იღებენ შემდეგ დავალებას: ყველა სურათი რომელიც გამოხატავს საჭიროებებსა და სურვილებს დაალაგეთ თქვენს წინ. დემოკრატიულად აირჩიეთ ხუთი სურათი რომელიც ყველაზე მეტად გამოხატავს ძირითად საჭიროებებს და ხუთი სურათი რომელიც მიესადაგება ყველაზე სასურველ სურვილებს. გაითვალისიწინეთ თითოეული ჯგუფის წევრის აზრი. ( სურათის ასარჩევად თითოეულ წევს დაურიგდება სტიკერი. შეირჩევა 10 სურათი რომელიც ყველაზე მეტ სტიკერს დააგროვებს).

დისკუსია და ჯგუფებში კონსენსუსის პოვნა. შემდეგი დავალება: აიღეთ დაახლოებით 4 მეტრი სიგრძის ზონარი და ათი სარჭი. მოსწავლეები მათი ჯგუფის მიერ შერჩეულ სურათებს ჰკიდებენ თოკზე და ამაგრებენ სარჭებით, ამასთან, სურათების განლაგება თოკზე შემდეგი პრინციპით უნდა განისაზღვროს:

• მარცხნივ: სურათები, რომლებიც გამოხატავენ იმ საჭიროებებს, რომლებიც ჩვენ გვჭირდება, რათა ღირსეულად ვიცხოვროთ (ძირითადი საჭიროებები);
• მარჯვნივ: სურათები, რომლებიც გამოხატავენ საჭიროებებს, რომლებიც ჩვენ იმისათვის გვჭირდება, რომ ჩვენი ცხოვრება სასიამოვნო იყოს (სურვილები);
• ზოგიერთი სურათი შესაძლებელია მოთავსდეს ამ ორ კატეგორიას შორის.

თითოეული ჯგუფი პრეზენტაციას ჩაატარებს. გარდა ამისა გაიმართება დისკუსია (მოდერატორი მასწავლებელი) სხვადასხვა საკითხებზე (განსხვავებები სქესის მიხედვით; რა არის ძირითადი საჭიროებები მდიდარ ქვეყანაში და რა – ღარიბ ქვეყანაში).

გაკვეთილი 4

თითოეული ჯგუფი მიიღებს A3 ფორმატის 5 თაბახის ფურცელს, ასევე ბავშვთა უფლებების კონვენციის ასლს (იხ. დანართი). მოსწავლეებს ეძლევათ შემდეგი დავალება:

• აიღეთ თქვენი 10 სურათი. აქცენტი გაკეთდება იმ ხუთ სურათზე რომელიც გამოხატავს ძირითად საჭიროებებს.
• წაიკითხეთ ბავშვთა უფლებების კონვენცია ხმამაღლა თქვენს ჯგუფში. გაანალიზეთ ეს უფლებები თუ ემთხვევა თქვენს მიერ შერჩეულ სურათებს.
• აიღეთ A3 ფორმატის 5 თაბახის ფურცელი: ზედა მარცხენა კუთხეში დააწებეთ ერთ-ერთი იმ ხუთი სურათიდან რომელიც გამოხატავს ძირითად საჭიროებებს. მარჯვენა კუთხეში დაწერეთ ბავშვის უფლება რომელიც შეესაბამება სურათზე გამოსახულ საჭიროებას. ზოგიერთ სურათს შეიძლება ერთზე მეტი ბავშვის უფლება შეესაბამოს.
• გაალამაზეთ 5 თაბახის ფურცელი (პატარა პლაკატის მსგავსად). ეს პოსტერები გამოიფინება სკოლის შენობაში 20 ნოემბერს ( ბავშვთა საყოველთაო დღე).

თითოეული ჯგუფის 5 პლაკატის პრეზენტაცია გაიმართება კლასში. დასასრულს დისკუსია შედგება შემდეგ საკითხზე: რამდენად შეესაბამება ძირითად საჭიროებებთან დაკავშირებით ჩვენი მოსაზრებები ბავშვთა უფლებების კონვეციის შინაარსს?

პლაკატების გამოფენა გაიმართება 20 ნოემბერს.