Fizička aktivnost u školama

Mogućnosti da budete aktivni

Kao što je gore ilustrovano, redovna fizička aktivnost direktno utiče na fizičku i mentalnu kondiciju osobe i njene socijalne i kognitivne vještine.

Dječiji nivoi fizičke aktivnosti povezani su sa njihovim mogućnostima za fizičku aktivnost. Među faktorima odgovornim za pružanje ovih mogućnosti, škole imaju najveći potencijal da na različite načine utiču na ponašanje fizičkih aktivnosti svojih učenika. Imajući u vidu da djeca uglavnom sjede tokom vremena provedenog u školi, neophodno je da im školska zajednica pruži mogućnost da budu fizički aktivna tokom čitavog školskog dana.

Saznajte više o tome kako možete da podržite svoje škole da postanu aktivnije:

1. Fizička aktivnost odvojena od nastave odnosi se na sve aktivnosti tokom školskog dana koje nemaju nikakve veze sa nastavom školskih predmeta. One mogu da uključuju:
   

• Duže i aktivnije pauze i vrijeme odmora u kojima se učenicima pruža podsticaj, sredstva i ohrabrenje za bavljenje rekreacijom, zabavom, fizičkim aktivnostima i igrama na školskom igralištu ili na posebno osmišljenim mjestima i u prostorijama. Pokušajte da razmotrite moguće promjene u životnoj sredini na nivou škole kako biste omogućili veću fizičku aktivnost tokom odmora.
• Aktivno putovanje do i od škole, pri čemu se djeca, u saradnji s roditeljima, podstiču na hodanje, vožnju biciklom ili skejtbordom, pojedinačno ili u grupama. Aktivno putovanje može takođe uključivati korišćenje javnog prevoza ili “školskih autobusa u kombinaciji s hodanjam” ili vožnju automobilom jedan dio puta do škole poslije čega učenici pješače ostatak puta.
• Unutrašnji i vanškolski sportovi i programi poslije nastave. Sportski programi, sportski događaji i takmičenja odavno su sastavni dio školskog okruženja, povećavajući svakodnevno učešće učenika u fizičkim aktivnostima i u organizovanim sportovima.

2. Fizička aktivnost u kombinaciji sa lekcijama uglavnom se odnosi na kratke pauze tokom teorijske nastave kako bi se učenicima pružila mogućnost da se kreću. Na primer, u danskom modelu, ova kategorija je poznata kao prekidi rada koji se fokusiraju na posebne perspektive učenja. Oni mogu da uključuju različite oblike fizičke aktivnosti koji nijesu povezani sa intenzitetom takvih aktivnosti tokom uobičajenog vremena u učionici.  Kretanje i pause sa fizičkom aktivnošću u učionici pružaju dodatnu priliku za tjelesno angažovanje tokom školskog dana uz minimalno planiranje, ne zahtijevajući nikakvu posebnu opremu ili resurse, već samo jedno kratko vrijeme. Za praktične ideje pogledajte: http://www.coloradoedinitiative.org/wp-content/uploads/2014/08/CEI-Take-a-Break-Teacher-Toolbox.pdf
3. Fizička aktivnost integrisana u lekcije odnosi se na aktivni dio poučavanja teorijske nastave. Pokret i aktivnost integrisani su u proces učenja i povezani sa sadržajem i njegovim razumijevanjem kroz aktivno učenje. Ovo je posebno važno za učenike koji su orijentisani tjelesno-kinestetički. Konkretni primjeri i ideje za bolje usvajanje sadržaja iz matematike, književnosti, jezika, zdravstvenog i fizičkog vaspitanja, kao i ostalih predmeta iz prirodne i društvene grupe mogu se naći na: http://www.activeacademics.org/
   
4. Fizičko vaspitanje odnosi se na predmet fizičko vaspitanje u školi koji ima svoj nastavni plan i program, ciljeve i praksu u svakoj zemlji. Fizičko vaspitanje kao školski predmet pruža svoj djeci pristup aktivnostima i može da razvija vještine, znanja i stavove potrebne za usvajanje i održavanje fizički aktivnog načina života. Potencijalne koristi od aktivnosti učenika u okviru fizičkog vaspitanja najbolje će se postići ako se pruži Kvalitetno fizičko vaspitanje (KFV). KFV je definisano kao “planirano, progresivno, inkluzivno obrazovno iskustvo koje je dio nastavnog plana i programa u predškolskom, osnovnom i srednjem obrazovanju. Iskustva učenja koja se nude djeci i mladima kroz časove fizičkog vaspitanja treba da budu razvojno prikladna da bi im pomogla da steknu psihomotorne vještine, kognitivno razumijevanje i socijalne i emocionalne vještine koje su im potrebne da vode fizički aktivan život”. (Izvor: prilagođeno iz Udruženje za fizičko vaspitanje (afPE) studija o zdravstvenom položaju / Association for Physical Education (afPE) Health Position Paper, 2008)

   Predlog se zasniva na danskom modelu Klausa Logstrupa Otesena (Claus Logstrup Ottesen), vanrednog profesora, Andersa Flaskagera (Anders Flaskager), vanrednog profesora i profesora Borg Kok (Borge Koch). Odjeljenje za fizičko vaspitanje i unapređenje zdravlja, Univerzitetski fakultet Južne Danske i Danski nacionalni centar znanja o promociji zdravlja/Department of Physical Education and Health Promotion, University College of Southern Denmark and Danish National Knowledge Center of Health Promotion).