NASTAVNA JEDINICA 2: RAZLIČITOST I PLURALIZAM – Kod kuće u Evropi

Living Democracy » Textbooks » Odrastati u demokratiji » NASTAVNA JEDINICA 2: RAZLIČITOST I PLURALIZAM – Kod kuće u Evropi

Nastavna jedinica 2: Ključni koncept– „Različitost i pluralizam” (za osnovni nivo)

Osnovne informacije za nastavnike: koji su tragovi Evrope prisutni u svakodnevnom životu učenika?

Učenici na nivou osnovne škole imaju različitu percepciju vremena i prostornih odnosa nego odrasli. Stoga, kada se razgovara o Evropi kao temi u osnovnoj školi, nužno je pronaći za to doba adekvatne dodirne tačke gdje didaktički koncept evropskog učenja može da se razvije. Koncepti prostora i odnosa drugačiji su od onih za učenike na nivou srednje škole, prethodno znanje učenika, njihovi trenutni stavovi prema Evropi i njenim interesima, kao i drugačiji načini na koje sakupljaju informacije – sve je to nešto što bi nastavnik trebao prethodno da razmotri. Na koji način učenici u osnovnoj školi uče o Evropi? Pritom ne smijemo smetnuti s uma da je jedno od ključnih pitanja obrazovanja za demokratiju i ljudska prava prema Evropi pitanje: Šta je to evropski identitet? Obrazovanje za demokratiju i ljudska prava nije nacionalni koncept. To je koncept koji se bavi pitanjem kako ljudi žive u različitim kontekstima: u kontekstu porodice, susjedstva, razreda, škole, regije, zemlje, i u kontekstu Evrope.

Kada razmatramo stvarnost života učenika, postaje jasno da današnji osnovnoškolci odrastaju s međunarodnom i stoga evropskom dimenzijom u njihovom svakodnevnom životu. što imaju priliku da doživljavaju u kontekstu internacionalnosti, multikulturalizma i višejezičnosti u raznim kontekstima:

  • kroz zajednički život sa djecom iz različitih naroda i kultura (u vrtiću, školi, mjestu u kojem žive);
  • kroz međunarodne proizvode;
  • kroz evropske i međunarodne reference u medijima koje učenici koriste (knjige, časopisi, televizija, CD-i, internet, itd);
  • kroz putovanje.

Većinu tih konteksta učenici od malena uzimaju zdravo za gotovo i usvajaju ih nesvjesno. Na primjer, učenici nijesu svjesni porijekla jela kao što su spaghetti, pizza i croissant, jer još nijesu aktivno iskusili spori postupak integracije prava potrošača unutar Evrope. U isto vrijeme, stereotipi i pojednostavljeni stavovi raznih dijelova našeg kontinenta konstantno se pojavljuju u medijima. Za učenike, ti stereotipi mogu da postanu prvo „saznanje“ o Evropi koje je na neki način postalo „prihvaćeno“. U stvarnosti, to su stavovi ili subjektivna uvjerenja prije nego stvarno znanje.

Stoga se osnovnoškolci ne mogu posmatrati kao tabula rasa kada se govori o Evropi. Ono što podučavanje o Evropi može dodati jeste dimenzija sortiranja, sistematizovanja, proširivanja i objektivizovanja bilo kojeg prethodnog znanja. Nastavni proces stoga treba da bude usmjeren na razmišljanje o trenutnim stereotipima, predrasudama i mišljenjima, kao i fokusiranje na podizanje svijesti o multikulturalnom, višejezičkog i, samog po sebi, raznolikog ali ravnopravnog evropskog društva.

U poređenju sa srednjoškolskim nivoom, podučavanje i učenje o Evropi u osnovnoj školi mora se aktivno iskusiti i živjeti. Podučavanje treba da obuhvativrlo otvoren pristup koji naginje prema dvije disciplinarne dimenzije – ciljno neutralno i idealno – i koje koristi vrlo konkretne primjere iz svakodnevnog života učenika. Za ovo starosno doba, stvarna komunikacija i prijateljstvo jesu centralne didaktičke dimenzije za učenje i podučavanje. Tamo gdje grupa uključuje učenike sa migracijskom komponentom, to se može iskoristiti kao polazište za podučavanje i učenje o Evropi i njenim stanovnicima.

Cilj obrazovanja za demokratiju i ljudska prava jeste razvoj kompetencija u tri oblasti. Ova nastavna jedinica ima sljedeći profil kompetencije:

Kompetencije u …
… političkoj analizi i procjeni … korišćenju metoda … donošenju političkih odluka i djelovanju
** ** ***
Nastavna sredstva

U ovoj jedinici koristiće se sljedeća nastavna sredstva iz nastavnog kompleta za učenike. Nastavnik mora da odluči hoće li nekim ili svim učenicima trebati dodatna priprema za rad sa ovim sredstvima.

X Istraživanje u biblioteci
X Istraživanje pomoću interneta
0 Provođenje intervjua i anketa
0 Tumačenje slika
0 Mentalne mape
0 Izrada postera
0 Održavanje izložbi
X Planiranje i održavanje prezentacija
0 Pripremanje slajdova ili powerpoint prezentacije
0 Pisanje novinskih članaka
X Izvođenje predstava
0 Održavanje debata

Nastavna jedinica 2: Različitost i pluralizam

Kod kuće u Evropi
Koji su tragovi Evrope prisutni u svakodnevnom životu učenika?

Lekcija Vaspitno-obrazovni ciljevi Nastavni zadaci Nastavni materijali Metodi

Lekcija 1:

Šta je Evropa?

Učenici reaktiviraju svoje znanje o Evropi i ponovno otkrivaju svoj pogled na kontinent. Učenici rade s kartom Evrope. Pokazuju iz koje zemlje dolaze, zapisuju koje sve gradove poznaju, koje su im zemlje poznate, i koje važne činjenice već znaju. Kopije karte Evrope, portreti zemalja, olovke, ljepilo, makaze, atlas, knjige, internet (ako je moguće). Individualni i grupni rad, plenarna rasprava.

Lekcija 2:

Ja sam kod kuće u Evropi (izrada fizičke karte Evrope I)

Učenici izvode kartu Evrope na igralištu svoje škole. Razvijaju osjećaj za udaljenost i bliskost. Učenici izrađuju kartu Evrope u igralištu svoje škole. Započinju tako što iscrtavaju zemlje i granice. Pokazuju odakle dolaze. Kopije karte Evrope kao uzorci, portreti zemalja, papiri u boji, atlas. Rad u parovima i grupni rad.

Lekcija 3:

Ja sam kod kuće u Evropi (izrada fizičke karte Evrope II)

Učenici postaju svjesni različitih karakteristika Evrope kao kontinenta. Počinju shvatati koncept prostornih odnosa tako što vide odakle oni proizlaze. Pošto su iscrtali zemlje i granice, učenici nastavljaju s karakteristikama reljefa. Iscrtavaju rijeke, planine i druge važne stvari na fizičkoj karti. Na kraju fizička karte se fotografiše. Kopije karte Evrope kao uzorci, plavi materijali za iscrtavanje rijeka (papir, tekstil itd.), boje prikladne z iscrtavanje planina i ostalog reljefa, (papir, tekstil, itd.), atlas, kamera. Rad u parovima i grupni rad.

Lekcija 4:

Evropljani različiti i ravnopravni

U plenarnoj raspravi, učenici shvataju da Evropa ima raznolike karakteristike. Razmišljaju o tome da evropljani imaju mnogo toga zajedničkog, ali su drugačiji jedni od drugih. Učenici gledaju sliku fizičke karte. Nastavnik ih podstiče na raspravu oko sličnosti i različitosti u a) geografskom, b) društvenom kontekstu. Učenici raspravljaju društvene razlike u Evropi i pokušavaju naći rješenja za dijalog i uzajamno razumijevanje. Slika fizičke karte, portreti zemalja, tabla ili flip chart, komadići papira. Plenarna rasprava, grupni rad.