Благосостојбата е основно право за децата

Конвенцијата на Обединетите нации за правата на детето (20 ноември 1989 година), член 17, бара државите потписнички да ги заштитат “социјалната, духовната и моралната благосостојба и физичкото и менталното здравје” на сите деца на нивните територии. Конвенцијата за детски права (КДП) ги рефлектира општите одредби од Универзалната декларација за човекови права, 10 декември 1948, https://www.un.org/en/universal-declaration-human-rights/index.html, вклучувајќи го и правото на живот (УДЧП, член 3, ЕСЧП, член 2) и на здравје и благосостојба (УДЧП, член 25, ЕКЧП, член 2).

Човековите и детските права зависат од нивната имплементација и заштита. Здравиот когнитивен, емоционален, бихејвиорален, физички и социјален развој на поединецот е клучна цел на Светската здравствена организација (СЗО). Сeпак, нашата здравствена и физичка благосостојба не зависи само од условите за живеење и системитеза социјална помош обезбедени од државата во која живееме, туку и од нашите животни навики. Дали нашите навики го поддржуваат нашето здравје и физичка благосостојба или им наштетуваат, зависи од нашите лични избори и одговорности. При правењето вакви избори го остваруваме нашето човеково право на слобода, што значи дека ние можеме да бидеме охрабрени, но не принудени, да го водиме нашиот живот разумно (УДЧП, член 3).

Затоа, вашето училиште има клучна улога во помагањето на младите да ја разберат виталната важност на нивните избори и како тие влијаат на нивните животи и идентитети. Вашето училиште може да им ги обезбеди на децата и адолесцентите потребното знаење, вештини, социјална поддршка и зајакнување на животната средина и да ги поттикне да усвојат долгорочни здравствени начини на однесување. Во овој поглед, QPE дејствува како основа за доживотно ангажирање во физичката активност и спортот. Искуствата за учење кои им се нудат на децата и младите преку часовите за физичкообразование треба да бидат соодветно развиени за да им се помогне да ги стекнат психомоторните вештини, когнитивното разбирање и социјалните и емоционалните способности потребни за да се вклучат во доживотната физичка активност (Извор: адаптирано од Асоцијацијата за физичко образование (afPE) Труд за позиција на здравството, 2008)

Значаен фактор кој придонесува за здравјето на децата, социјалниот развој, способностите за учење и отпорноста кон ментални проблеми е нивното вклучување во секојдневната физичка активност. Ова вклучува слободна игра, активен транспорт и рекреација, физичко образование на училиште, организирани спортови или планирано вежбање.

Играта е едно од развојните права што им овозможува на децата да го достигнат својот најголем потенцијал заедно со образованието, слободното време, културните активности, пристапот до информации и слободата на мислата, совеста и религијата.

Конвенцијата на Обединетите нации (ООН) за правата на детето ја дефинира физичката активност и рекреацијата како човекови права, експлицитно признавајќи го правото на детето на здравје (член 24), одмор, слободно време, играње и рекреативни активности (член 31).

Особено, Генералниот коментар број 4 на ОН: “Здравјето на адолесцентите и развојот во контекст на Конвенцијата за правата на детето” https://www.childrensrights.ie/resources/uncrc-general-comment-adolescent-health-and-development-context-convention-rights-child привлекува посебно внимание кон важноста на соодветни информации за теми поврзани со здравјето вклучувајќи ја физичка активност (Дел III, 26).

Понатаму, комитетот на ОН го следи спроведувањето на Конвенцијата за правата на детето. Тој препорачува достапност на:

1. Опкружувања во кои можностите за игри и рекреација се достапни за сите деца и обезбедуваат услови за креативност.
2. Можности за практикување на компетенциите преку самоиницијативна игра, зголемување на мотивацијата, физичката активност и развој на вештини, како и културни игриви интеракции кои го збогатуваат животот.
3. Правото на одмор, кое осигурува дека децата имаат потребна енергија и мотивација да учествуваат во игра и креативна активност.

Вашата земја вети дека ќе ги почитува овие конвенции. Ова бара од вас, како директор, да сторите сé што можете за да го имплементирате ова ветување на најдобар можен начин во рамките на вашата сфера на одговорност.

Со цел да се прифати пристапот заснован на човековите права во образованието, директорите треба да знаат повеќе за човековите права, демократијата и правата на децата, како и нивните импликации врз размислувањето, планирањето и евалуацијата на образованието.