Лекција 3: Како да уловиме „што е можно повеќе риби“?

Испитување и размислување

Опис на лекцијата

Фаза 1: Испитување

Ученицитеизлегуваат од улогите во риболовната игра

Наставникот прави белешки на таблата, оставајќи место за втора колона.

Може да се очекува учениците да имаат силни чувства?

• Конфликт меѓу победниците и губитниците.
• Богати и сиромашни рибари.
• Уништување на природните ресурси.
• Пад на вкупниот риболовен резултат (осиромашување на целата риболовна заедница).
• Тешки преговори, пр. неодговорност, некои партнери не сакаат да соработуваат.
• Тешкотии да се најдат витални информации. Заеднички претпоставки за прекумерен риболов.
• Нема авторитет кој наметнува правила.
• Нема награди за одговорниот риболов – помалку риболов значи сиромаштија, и повеќе улов за другите рибари.

Фаза 2: Размислување

Учениците ја истражуваа двосмисленоста на изразот „Уловете колку што е можно повеќе риби“

Наставникот објаснува дека учениците воочиле голем проблем. За да се надминат ваквите проблеми, првиот чекор е да ги разбереме, како што во медицината на докторот му е потребна дијагноза пред тој/таа да одлучи каква терапија да примени.

Наставникот ги потсетува учениците на упатството кое го добија пред да почне играта и ја пишува фразата на табла „Уловете колку што е можно повеќе риби“.

Наставникот им вели на учениците да се сетат како го разбрале ова упатство и која им била целта кога ја одредиле риболовната квота. Тие треба да размислуваат на три точки:

„Уловете“ – кој треба да улови?

„колку што е можно повеќе“ – која е границата означена со зборовите „колку што е можно“?

Тие поминуваат минута во тишина. Наставникот потоа ги прашува за мислења. Учениците објаснуваат како го разбрале упатството и ги искажуваат нивните  намери. Кога ќе се направи јасна слика, наставникот ги впишува клучните искази на табла.

Ако учениците искажат дека ја усвоиле перспективата за нивното село, концентрирајќи се на нивните интереси на сметка на другите и околината, резултатот ќе биде како во следната табела. Но можеби некои ученици вклучиле други перспективи, и резултатот ќе биде поблиску  до целосната слика (види ја втората табела).

Ако учениците ја задржале својата перспектива на зголемување на приходите на нивното село, резултатите ќе бидат воочливи. Учениците ќе видат дека со тесното концентрирање на „благосостојба само за нас“ тие колективно создале катастрофа.

Ова го раѓа прашањето дали учениците можат да осмислат алтернатива или поконструктивно толкување на целта „уловете колку што е можно повеќе риби“.

Од друга страна, ако учениците вклучат други цели како што се заштитата на рибниот фонд или одговорност за другите села околу езерото, контрастот меѓу одредувањата на цели ќе стане веднаш воочлив.

Исто така, учениците можеби ќе проверат дали почетното упатство треба да се смени. Како и да е, ако тие се согласат за претпоставениот модел дека рибите во езерото се единствениот избор на протеини, тие ќе го прифатат тоа.

На крајот, каков и да е правецот кој дискусијата го зела, учениците треба да имаат сфатено и согледано дека „ловењето колку што е можно повеќе риби“ може да се толкува на многу начини кои имаат различни последици.

Наставникот ги сумира информациите од учениците и ги додава на таблата:

Оваа слика можеби ќе предизвика нови прашања кај учениците.

Јасно е дека алтернативите се многу пологични од инсистирање на „благосостојба за нас“ на сметка на сите, бидејќи резултатот е конфликт. Но зошто ние играчите не се обидовме да ги балансираме овие цели уште на почетокот, и зошто беше толку тешко да се согласиме за овие цели во преговорите?

Фаза 3: Моделот на одржливи цели

Чекор 3.1: Учениците ја поврзуваат нивната дискусија со моделот

Наставникот ги дели мат. за ученици 4.2 (Модел на одржливи цели). Учениците имаат задача да ја идентификуваат целта во моделот за кој само што дискутирале („благосостојба за нас“ – „благосостојба за сите“ – „заштита на природната средина“ – „одговорност за идните генерации“).

Учениците одговараат по краток период на тивко проучување. Тие ќе ги идентификуваат целите од триаголникот во материјалите и зависно од предходната дискусија, ќе ги идентификуваат и понатамошните цели.

Наставникот се осврнува на објаснителните белешки (значењето на двостраните стрелки, димензиите на целите: одржливи цели, временска димензија, глобална димензија).

Чекор 3.2: Одредување на домашна задача: учениците подготвуваат информации за следниот час

Наставникот им дава домашна задача на учениците. Тие треба да подготват информации кои ќе се предадат на почетокот на следниот час. Тие ги добиваат следните упатувања како мини-материјал (види материјал за наставници 4.5)

Наставникот има можност да ги набави материјалите за ученици 4.3 како поддршка за учениците ако е потребно.