Наставна единица 7 (Основно училиште, 7 одделение) – Дали тоа што јас го сакам е всушност она што ми треба?

Г    Микро планирање

Активност 1

Вовед: Наставникот информира дека исто и во седмо одделение новиот степен (секундарен I) Правата на децата секоја година ќе бидат тема на некои лекции односно на мал проект. Краток разговор со учениците од одделението што тие во врска со ова знаат од основното училиште, одделенската настава; Повторување на најважните факти (спореди наставна единица 3, активност 2 и наставна единица 4, активност 1: настанување; најважните права на децата; евентуално врска со човековите права).

Најава: Оваа година треба да се работи на темата желби / (основни) потреби.  Кратко објаснување на поимите во врска со ова, примери од учениците за двете категории; најважните разлики; како би можела оваа тема да има врска со правата на децата?

Составување на групи: Наставникот исекол неколу слики од пејсажи, автомобили од соништата, модерна облека или атрактивни одморалишта и тоа секоја на 4 дела и ги дели сега по принцип на случајност. Учениците мора да ги најдат нивните колеги кои имаат дел од сликата. Тие заедно сочинуваат една работна група. Доколку поради бројот на ученици има групи со три или пет лица, наставникот ги сечи сите или поединечни слики на соодветно помалку или повеќе парчиња.

Секоја група избира по еден говорник и еден менаџер. Говорникот ќе им зборува во пленум на останатите групи како претставник на сопствената група и тој е одговорен коректно да го изрази мислењето на групата. Менаџерот на групата е одговорен за процесот на работа, гледа сите членови да бидат вклучени и внимава на времето.

Групите добиваат задача да ги дискутираат следните точки и да запишат белешки:

• Кои се денес вашите најголеми желби, што би ве направило посебно среќни?
• Кои се вашите најголеми желби и соништа за во иднина (за времето кога ќе имате 25 години)?
• На кои желби од вашиот живот можете да се сетите? Кои беа вашите најголеми желби кога вие имавте 5, 7, 9, 11 години, што вас тогаш би ве направило посебно среќни?
• Какви желби имаат возрасните кои вие ги знаете (родители, познаници, други)?

Секоја  група запишува листа на желби подредени според возраста во форма на табела (лист А3 евент. А2). Во зависност од нивото на одделението им се препуштаат деталите на обликување на табелата на учениците или за обликувањето на табелата добиваат зададени прописи. Листот треба да има наслов кој самите ученици ќе го определат.

Листовите ќе се обесат како минипостери; говорниците од секоја група кратко ги презентираат резултатите. Евентуално, импулси од страна на наставникот за аспекти како половоспецифични желби; реални/утопистички желби итн.

Задача за втората активност (неколку дена подоцна): да се донесат слики кои се соддветни на темата желби и потреби (списанија, каталози, проспекти итн.), како и евент. штипки за алишта (доколку во училиштето нема околу 60 парчиња).

Активност 2

Вовед: Кратка рекапитулација на она што е направено во последната активност. Тогаш се работеше за нашите моментални и поранешни желби. Денес сакаме да се осврнеме повеќе на разликата помеѓу желбите (чие исполнување би било убаво за нашето самоостварување) и (основните) потреби (чие остварување е повеќе или помалку неопходно за преживување). Неколку примери за тоа!

Учениците продолжуваат со работата во групи. Задача: најпрво да се дискутираат следните прашања:

• Што ние со задоволсво би сакале да имаме – што би било убаво да се има? Од аспект на што (желби)?
• Што навистина ни треба; зошто (егзистенцијални потреби)?

Како помош за спонтаните мисли и размислувања може донесениот материјалот од слики да се погледне како дополнителен поттик, пред сѐ, во областа на желбите.

Задача на групите откако им се поделени листови А3 формат,

а) да се претстави табела со најмалку пет (основни) потреби (глад, грижа, заштита, другари, образование, топлина итн.) и пет убави желби за самоостварувањето (сопствен ТВ, одмор на Малдивите, Порше итн.);

б) Да се исечат слики за двете категории и (евент. како задача) да се побараат други слики. Сликите треба назад или долу да се обележат со ОП (основни потреби) т.е. Ж (желба).

Активност 3

Задача на групите: Ставете ги сите ваши слики за желбите и основните потреби  пред вас. Договорете се потоа демократски за пет слики кои одговараат на основни потреби, за кои сметате дека се посебно централни. Потоа договорете се за пет слики кои претставуваат желби, кои посебно би сакале да ви се исполнат.  Гледајте на сите членови од групата да им бидат испочитувани барањата! (За избор на сликите за двете категории може на секој член од групата да му се дадат по пет поени по категорија, кои тој ќе ги стави на сликите кои тој ги претпочита. Десетте слики со најголем број поени се избираат.)

Дискусија и изнаоѓање на консензус во групите. Следна задача: Земете едно парче јаже (околу 4 метра долго) и десет штипки за алишта. Растегнете го јажето на соодветно место и прицврстете ги вашите слики на следниот начин:

• Лево сликите од предмети кои ни се потребни за воопшто да можеме во достоинство да живееме (основни потреби).
• Десно сликите од предмети кои би го направиле нашиот живот попријатен (желби).

(Може да се замисли некои слики да се стават и во средината).

Презентација во одделението, евентуално од наставникот модерирана завршна дискусија за разни аспекти (пол; разлики во тоа што кај нас или во една многу сиромашна земја се вбројува во основни потреби итн.)

Активност 4

Секоја група добива пет празни А3-листови како и копија од правата на децата – или од канадската верзија (спореди „Кажи со право!“ во прилог) или скратена верзија од Конвенцијата од 1989 од страна на наставникот (види прилог). Продолжување со работа согласно следните задачи:

• Земете ги вашите десет слики од минатиот пат в рака. Во фокус се петте слики за основните потреби.
• Читајте ги наизменично во групата правата на децата на глас (секој да дојди на ред), размислете за секое право дали се однесува на една од потребите од вашите пет слики (или евент. на една од желбите од другите пет слики).
• Земете ги петте празни А3 листа и обликувајте ги на следниот начин: лево или горе во средината залепете една од петте слики кои ги избравте за основни потреби, десно или долу напишете ги правата  на децата кои одговараат на сликата. За некои слики сигурно одговараат повеќе од едно право на децата!
• Обликувајте ги петте листа по можност убаво (како „минипостери“); на 20. ноември (Денот на правата на децата) тие треба да се изложат во училишната зграда.

Презентација/Дискусија на пет групни-минипостери во одделението. Заклучна дискусија за прашањата како: Колку нашите размислувања за основните потреби на децата се поклопуваат со она што Конвенцијата за правата на децата го кажува во врска со тоа?

Појаснување на модалитетот на изложбата со групните плакати на 20. ноември.